Κάθε φορά που περιμένουμε με αγωνία την επόμενη συνεδρία με τον ψυχοθεραπευτή μας, δεν σημαίνει ότι εξαρτόμαστε από αυτόν. Σημαίνει ότι όπως ένας μαθητής ανυπομονεί να δει τον δάσκαλο του ώστε να γεμίσει γνώση, έτσι και εμείς αποζητούμε το επόμενο βήμα, την επόμενη λέξη που θα μας δώσει την απάντηση και την ώθηση που χρειαζόμαστε προς την εξέλιξη μας. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι εξαρτόμαστε πλέον από την εξέλιξη μας και αγωνιούμε να μην μείνουμε πίσω.

Τα παιδιά των ουσιών είναι παιδιά ευαίσθητα στις ανάγκες των γονέων τους από μικρή ηλικία. Αντιλαμβάνονται και καταγράφουν τα λάθη που γίνονται επιμελώς. Συσσωρεύουν πόνο αν καταλάβουν ότι κάποιος ή και οι δυο γονείς δεν φροντίζουν τον εαυτό τους και τον γάμο τους και ο πόνος αυτός στην εφηβεία μετατρέπεται σε οργή.

Εκεί κάπου προέκυψε η απαρχή της εποχής της μοναξιάς, την οποία διανύουμε μέχρι και σήμερα. Ο τίτλος της: «υποφέρω γιατί ξέχασα πως να συνδέομαι». Ξεκινήσαμε με αποστροφή για τη θνητή μας κατάσταση, θερμοί αντιρρησίες του ρυθμού, προσπαθήσαμε με νύχια και με δόντια να τον καθηλώσουμε, καταναλώσαμε την πολύτιμη ενέργεια μας σε τούτο το σκοπό και έπειτα από αιώνες πετύχαμε να καθηλώσουμε τους εαυτούς μας. Αποσυνδεδεμένοι. Από τη φύση, από το Όλο. Θυμάται κανείς μας πως να δημιουργεί υγιείς σχέσεις;

Από την μια πλευρά, ο “ειδικός” της κάθε γωνίας να μεταφέρει το κενό της θλίψης του και τις λαθεμένες του πεποιθήσεις, προβάλλοντας τα προσωπικά του ελλείμματα για να νιώσει ζωντανός. Από την άλλη ο “δέκτης”, να ξερνάει άπληστα το χάος του στον απέναντιί του, ο οποίος μεταμορφώνεται εν αγνοία του σε κάδο απορριμμάτων παριστάνοντας τον θεό.

Ο κομμωτής, ο μπάρμαν, η νυχού, ο γυμναστής, ο πανταχού παρόν καλοθελητής… ο ψυχολόγος μας.

Ας γίνουμε εμείς το παράδειγμα που θέλουμε να μυήσουμε τα παιδιά μας. Ας σταματήσουμε να φέρνουμε πλάσματα στη ζωή μέσα από διαστρεβλωμένες επιθυμίες, ατυχείς συνθήκες, ατομικά και κοινωνικά ψυχικά ελλείμματα και σχεσιακές αποτυχίες. Τι ποιότητες θέλουμε να κληρονομήσουν τα παιδιά μας από την παρουσία μας ως γονείς; Σίγουρα πολλοί από εμάς μεγαλώσαμε ως αποτελέσματα συνθηκών των δικών μας γονέων και δεν τα πήγαμε και τόσο άσχημα. Φανταστείτε όμως, αν οι γονείς μας να είχαν βάλει και την ανάλογη συνειδητή προσπάθεια, πως θα ήταν άραγε σήμερα η κοινωνία;

Η έννοια του διαλείμματος στη ζωή μας δυστυχώς έχει χάσει τη σημασία της. Οι διακοπές ηχούν ως πολυτέλεια και ο κόσμος θεωρεί πως ξεκουράζει τη σκέψη του ενδίδοντας σε δραστηριότητες που περισσότερο αλλοιώνουν παρά αναπλάθουν τη συνείδησή του. Η συνείδηση του ανθρώπου θρέφεται από ύπνο, συναισθηματική ξεκούραση, διάβασμα, τέχνη, επαφή με αγαπημένους, επαφή με τη φύση, νοητική ηρεμία…Πόσα από αυτά έχουμε;

Το χρονικό διάστημα που χρειάζεται ένας άνθρωπός ώσπου να νιώσει ασφάλεια και να ανοιχτεί πλήρως στον αναλυτή του, εξαρτάται τόσο από την ιδιοσυγκρασία του ίδιου, όσο και από την “χημεία” που υπάρχει μεταξύ τους. Το πόσο καιρό επίσης θα πάρει στο άτομο να εντοπίσει την αιτία του προβλήματός του, εξαρτάται από το πόσο ισχυρές θα είναι οι άμυνες που θα προβάλλει, καθώς και τι αντοχές θα έχει στην κατοχή του στο ξεκίνημα της θεραπείας. Σκοπός μας είναι οι αντοχές αυτές να ενισχυθούν και τα όποια βάρη να αποβληθούν.

Η υπερανάλυση χαρακτηρίζεται από νοητική φλυαρία. Μπορεί να εκφραστεί είτε εσωτερικά (μέσα στο κεφάλι μας), είτε εξωτερικά δια λόγου στον περίγυρό μας και τη σχέση μας. Αποτελείται συνήθως από συναισθηματικά φορτισμένες σκέψεις, σχετικές με γεγονότα παρελθοντικού ή μελλοντικού χρόνου. Κύριο χαρακτηριστικό αυτών των σκέψεων είναι η εξαντλητική ανάλυση, η οποία όμως δεν οδηγεί ποτέ σε λύση ή κάποια βαθύτερη κατανόηση.

Όταν ανοιγόμαστε και μιλάμε στον Ψυχολόγο αποδυναμώνουμε άμεσα τη διαταραχή μας και τα συμπτώματα της. Όταν παλεύουμε να κρατήσουμε κάτι μέσα μας, του δίνουμε δύναμη. Τη δική μας δύναμη. Όλη αυτή η προσπάθεια που καταβάλλουμε ώστε να μην ανοιχτούμε και εκτεθούμε θα μπορούσε να στραφεί προς την θεραπεία μας και όχι προς τη διατήρηση των συμπτωμάτων μας. Το πρόβλημα μας γίνεται σιγά σιγά το μυστικό μας και αποκτάμε σχέση μαζί του. Ασυνείδητα προσπαθούμε να το προστατέψουμε, νομίζοντας ότι έτσι θα προστατέψουμε τον εαυτό μας.

Γιατί αναπτύσσουμε ψυχοσωματικά συμπτώματα; 

Οι άνθρωποι τείνουν να αντιμετωπίζουν την εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων σαν ένα κακό που τους βρήκε, το οποίο ανυπομονούν να τινάξουν από πάνω τους επιστρέφοντας έτσι στις παλιές τους συνήθειες. Αυτός όμως ο τρόπος σκέψης μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση δραματικά. Αντίθετα από την κοινή αντίληψη, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα αναπτύσσονται ως άμυνα του οργανισμού ενάντια σε εμάς, όχι για να μας τιμωρήσουν ή επειδή το σώμα μας και οι δυνάμεις μας αποφάσισαν να μας εγκαταλείψουν. 

Γιατί το σώμα μας αμύνεται σε εμάς;

Οι κρίσεις πανικού και άγχους αποτελούν μια έντονη τραυματική εμπειρία και μειώνουν δραματικά την ποιότητα ζωής του πάσχοντος. Αρκετά άτομα δηλώνουν πως πριν πάθουν την πρώτη τους κρίση δεν είχαν ποτέ στο ιστορικό τους περεταίρω ψυχολογικά προβλήματα. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι σύνηθες άτομα που φτάνουν σε κρίση να έχουν απωθήσει πολύ έντονο συναισθηματικό υλικό για χρόνια. Γι’ αυτόν τον λόγο, η άμεση διάγνωση και η αναζήτηση κατάλληλης θεραπείας αποτελούν πάντα προτεραιότητα σε τέτοιου είδους οξεία συμπτώματα. Οι κρίσεις πανικού μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, με την προσέγγιση της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας.

Οι σκέψεις μας ξεσπάνε στο έντερο μας πολύ πιο συχνά από όσο νομίζουμε. Αυτή τους η επιρροή γίνεται εμφανής από την παιδική μας ηλικία με την ύπαρξη του πονόκοιλου. Πόσες φορές δε θέλαμε να πάμε στο σχολείο επειδή πονούσε η κοιλιά μας; Επειδή ίσως δεν είχαμε κάνει τα μαθήματά μας, ή φοβόμασταν να έρθουμε αντιμέτωποι με κάποιο αυστηρό καθηγητή ή δύστροπο συμμαθητή! Σήμερα, πόσες φορές έχουμε ενοχλήσεις στην κοιλιακή μας χώρα όταν είμαστε αγχωμένοι, φοβισμένοι ή στεναχωρημένοι; Δεν είναι προϊόν της φαντασίας μας, το έντερο όντως σχετίζεται άμεσα με την ψυχολογία μας…